سهم ناچیز ایران از گردشگری دریا - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگاران، سهم دریا از فراوری ناخالص داخلی در کشورهای ساحلی پیشرفته مثل اتحادیه اروپا 50 درصد است اما این رقم در ایران با وجود بیش از 5800 کیلومتر نوار ساحلی عدد قابل توجهی نیست و این درحالی است که در کنار ظرفیت های عظیمی که برای ترانزیت کالای کشورهای آسیای میانه از بنادر ایران وجود دارد، می توان از صنعت جهانگردی دریایی هم سود سرشاری برد.

ایران کشوری دریایی است و همین امر توجه به اقتصاد دریا و توسعه دریامحور را در این منطقه از دنیا بیش از پیش بااهمیت می نماید. هفت استان ایران ساحلی است و حدود یک سوم مرزهای کشور را مرزهای آبی دریایی تشکیل می دهد. بنابراین نمی توان نسبت به این همه ظرفیت بی تفاوت بود و فعالیت های بندری و کشتیرانی و به خصوص جهانگردی دریایی را نادیده گرفت.

سهم دریا از فراوری ناخالص داخلی در کشورهای ساحلی پیشرفته مثل اتحادیه اروپا 50 درصد است اما این رقم در ایران با وجود بیش از 5800 کیلومتر نوار ساحلی عدد قابل توجهی نیست و این درحالی است که در کنار ظرفیت های عظیمی که برای ترانزیت کالای کشورهای آسیای میانه از بنادر ایران وجود دارد، می توان از صنعت جهانگردی دریایی هم سود سرشاری برد.

پرواز صنعت جهانگردی

طی دهه های اخیر شرایط اقتصاد و عایدیزایی کشورها در کل دنیا تغییر نموده است. به نحوی که بسیاری از مشاغل و حتی صنایع رو به افول رفته و حتی حذف شده و جای آنها را صنایع و داد و ستدهای نو گرفته اند.

هم اکنون جهانگردی یکی از سه پایه اصلی تجارت دنیای به شمار می آید. صنعتی که چند دهه است به نام توریسم در ابعاد مختلف نقش پررنگ و مهمی در اقتصاد و فراوری ناخالص داخلی کشورها ایفا می نماید و یکی از پیش نیازهای اساسی در توسعه پایدار محسوب می گردد. در صنعت جهانگردی شاخه های زیادی به وجود آمده که در میان آنها جهانگردی دریایی یکی از صنایع رو به رشد و مهم است.

شاخه ای که موجب شده تا کشورهای دنیا سعی نمایند از کمترین ظرفیت های موجود آبی و ساحلی خود بیشترین بهره را ببرند و با جذب جهانگردان دریایی عایدی و اشتغال خوبی ایجاد نمایند. درسال2023 ارزش دنیای صنعت جهانگردی به 9.5تریلیون دلار رسید که از این مقدار 1.5تریلیون دلار عایدی توریسم دریایی بود و پیش بینی می گردد تا سال 2030 این رقم به 15.5تریلیون دلار افزایش یابد که حدود 12درصد از اقتصاد دنیای را به خود اختصاص می دهد.

همسایه ها و برنامه های آن ها

گذری به کشورهای همسایه و آنالیز عملکرد آنها در حوزه جهانگردی نشان می دهد چطور می توان به راحتی به ارزآوری خوبی رسید. مثلا امارات به عنوان یکی از کشورهای کوچک و حاشیه ای خلیج فارس، به ششمین کشور جهانگردی دنیا تبدیل شده است که سالانه نزدیک به 24میلیون جهانگرد وارد آن می شوند.

این تعداد جهانگرد بیش از 52میلیارد دلار یعنی معادل دوبرابر فروش نفت ایران، ارز به همراه دارد که به جیب اماراتی ها می ریزد. جالب است که این کشور اعلام نموده با سرمایه گذاری در حوزه جهانگردی دریایی در پی جذب 40میلیون جهانگرد و کسب 123میلیارد دلار عایدی در سال 2030 است. این اقدام نشان دهنده برنامه ریزی های کلان برای ارتقای صنعت توریسم است.

البته ترکیه هم با جذب 56میلیون نفر جهانگرد در سال 2023 حدود 56میلیارد دلار عایدی کسب کرد. این در شرایطی است که ایران در سال 1402 تنها شش میلیون و 400هزار جهانگرد با عایدی شش میلیارد دلاری داشت که آن هم اکثرا جهانگردان زیارتی یا درمانی از کشورهای همجوار بودند.

ظرفیت های روی زمین مانده

ایران از شمال و جنوب به پهنه های آبی دسترسی دارد که این یک فرصت عالی برای بهره بردن از مزایای جهانگردی دریایی است. هفت استان گیلان، مازندران، گلستان، بوشهر، خوزستان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان با دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان همجوار هستند و سواحل طولانی دارند. موضوعی که مهر تاییدی بر ظرفیت بالا در امر جهانگردی دریایی است. اما به نظر می رسد نبود توجه کافی برای پرداختن به این بخش از صنعت جهانگردی، باعث شده بسیاری از این فرصت ها، دست نخورده باقی بماند.

این موضوع هم باید مد نظر باشد که در ایران جهانگردی دریایی به تفریحات آبی و بعضی گردشگاه های ساحلی محدود می گردد. هرچند در سال های اخیر سایت های غواصی و آکواریوم ها و گردشگاه های ساحلی، جای خود را در بین جاذبه های جهانگردی استان های ساحلی باز نموده اند، ولی هنوز آن طور که شایسته است از ظرفیت های موجود برای توسعه این بخش از صنعت جهانگردی استفاده نشده است. ضمن این که دو جزیره قشم و کیش با فراهم کردن امکانات متعدد تفریحات دریایی مثل غواصی توانسته اند تا حدی از این فرصت برای جذب جهانگردان داخلی و حتی خارجی استفاده نمایند. ماهیگیری در دریا یکی از امتیازات جهانگردی دریایی است که با ماهیگیری در ساحل فرق دارد. در این سبک از سفر، ماهیگیران با قایق به وسط دریا می روند تا بتوانند ماهی های بزرگ تری بگیرند.

یکی دیگر از اهداف جهانگردی دریایی، سفر برای لذت بردن از انواع ورزش ها و تفریحات آبی است. غواصی و قایق سواری محبوب ترین فعالیت های تفریحی است که در مقصدهای جزیره ای و ساحلی امکان آن برای جهانگردان فراهم می گردد. مدت هاست مسئولان اعلام می نمایند برای ساحل سازی، ساخت اسکله ها و بهره برداری از این ظرفیت ها برنامه های جدی دارند، اما در عمل هنوز اتفاق خاصی رخ نداده است. در گذشته نیز اعلام شده بود: در حال شناسایی ظرفیت ها هستند و بعلاوه این موضوع با صنوف پیگیری می گردد تا بخش خصوصی به این عرصه ورود جدی تری داشته باشد. برای خرید کشتی های جهانگردی از کشورهای منطقه و بهره برداری از ظرفیت تفریحی آنها به صورت جدی ورود می گردد. حرف هایی که در حد یک وعده باقی ماند و بدون خروجی به باد فراموشی سپرده شد.